De batterij in je auto gebruiken als energiebron voor je tosti apparaat, warmtepomp of thuisbatterij. Het kan. Dat heet bidirectioneel laden. Je auto niet alleen als vervoersmiddel maar ook als energiebron.
Een aantal auto's ondersteunt bidirectioneel laden al. Diverse merken gaan het in de nabije toekomst ondersteunen maar er zijn nog wel wat hobbels op de weg (zie dit rapport van PWC, juni 2024).
We vertellen je op deze pagina alles over bidirectioneel laden.
Traditionele elektrische auto's zijn gemaakt om één richting te laden: naar de batterij van de auto. Bidirectioneel laden gaat twee kanten op: naar én van de batterij van de auto.
Bij eenrichtingslading wordt wisselstroom (AC) omgezet in gelijkstroom (DC) energie die wordt opgeslagen in een EV-batterij om de auto van stroom te voorzien. Deze conversie kan plaatsvinden in de laadpaal (lader) of in de auto, afhankelijk van welk apparaat is uitgerust met een converter.
Met een bidirectionele lader kan de omvormer de gelijkstroom van de auto weer omzetten in wisselstroom en doorgeven aan een andere ontvanger.
Om dit bidirectionele conversieproces goed uit te voeren, is slimme technologie nodig. Die beheert hoe en wanneer de auto energie afneemt, teruggeeft en aan wie.
Wanneer een elektrische auto wordt opgeladen, wordt wisselstroom (AC) van het elektriciteitsnet omgezet in gelijkstroom (DC). Deze gelijkstroom kan door de accu van de auto worden gebruikt.
Dit wordt gedaan door een 'converter' die zich in de auto of in de oplader bevindt. Dit is eenrichtingslading, waarbij de energie in één richting van het elektriciteitsnet naar de auto stroomt.
Bidirectioneel opladen van elektrische auto is eigenlijk het 'opladen' in twee richtingen (heen en weer). De energie stroomt van het elektriciteitsnet naar de auto of kan teruggestuurd worden naar het elektriciteitsnet, je huis of andere elektrische apparaten.
Vergelijk de batterij in je auto eens met een powerbank. Deze kan je opladen om op een later moment te gebruiken om één of meerdere elektrische apparaten weer op te laden. Het grote verschil is de capaciteit. De powerbank is klein, de batterij in je auto is heel groot.
Bidirectioneel opladen is de generieke term voor verschillende doeleinden.
Eigenlijk kan je de volgende 4 doeleinden onderscheiden: V2G, V2H, V2L en V2V.
Niet iedere vorm van bidirectioneel laden is hetzelfde. Er worden verschillende termen gebruikt die allemaal vallen onder de term ‘bidirectioneel laden’. Het is goed om een onderscheid te maken om verrassingen te voorkopen.
Klaas de Vries leeft zo duurzaam mogelijk. Hij heeft zonnepanelen, een thuisbatterij en gaat nu ook een benzineauto aanschaffen. Hij wil graag een auto die bidirectioneel kan laden. Piet gaat voor een nieuw model en koopt de "XPENG G9 AWD Long Range". Deze auto kan bidirectioneel laden, zegt de verkoper.
Een paar weken later staat de XPENG op de oprit. Het is 17:00, het duurste moment van de dag qua stroom. Hij wil zijn XPENG gaan gebruiken als batterij. Hij komt van een koude kermis thuis. De XPENG kan bidirectioneel laden maar alleen V2L (Vehicle 2 Load) is ondersteund.
Kortom, kleine elektrische apparaten kan hij via een stekker op de auto aansluiten. Bijvoorbeeld om een laptop op te laden. Helemaal geen bidirectioneel laden als Klaas de Vries dacht toen hij de auto kocht. Maar de verkoper loog niet. Hij vertelde alleen niet alles.
V2G en V2H (zie verderop) worden vaak in één adem genoemd. Ondersteund een auto V2G dan ondersteund die vaak ook V2H. V2G is de meest voorkomende toepassing van bidirectioneel opladen.
Via een converter die meestal in de lader aanwezig is, kunnen voertuigen rechtstreeks energie terugsturen naar het elektriciteitsnet. Deze energie kan gebruikt worden om te salderen (vast of variabel contract) of te verkopen (dynamisch contract).
Vehicle to Home of V2H is wanneer bidirectionele EV-laders stroom leveren van de batterij van een elektrische auto aan een huis, kantoor of ander gebouw.
Elektriciteit die je in de middag (zonnepanelen of lage kWh prijs) hebt opgeslagen kan je op andere momenten (piek momenten of dure kWh prijs) weer gebruiken. Net als V2G kan V2H nuttig zijn om de balans in het elektriciteitsnet te bewaren.
Vehicle to Load of V2L is het meest gebruikte bidirectionele laadsysteem. De batterij in de elektrische auto kan gebruikt worden om apparaten (tosti apparaat, stofzuiger, koelkast, laptop) of gereedschap (boormachine, zaagmachine) van stroom te voorzien.
Handig voor onderweg of op de camping. Je hebt altijd een stroombron in de buurt. V2L opladen is gebaseerd op EV's met een ingebouwde converter en 120 volt stekker.
Energie van de ene auto naar de andere auto doorgeven. Op de oprit, op de camping of op de parkeerplaats bij je werk als iemand anders zonder stroom komt te zitten.
V2V wordt helaas nog niet breed ondersteund. Er is geen goede reden te verzinnen waarom dit in de toekomst niet ondersteund gaat worden.
In deze video wordt uitgelegd hoe Kia met de EV9 bidirectioneel laden (V2G) in Nederland introduceert. Het biedt niet alleen kostenvoordelen biedt voor EV-rijders, maar de ontwikkeling is ook interessant voor netbeheerders.
Het AAB testlaboratorium test de compatibiliteit van V2G technologie en de kwaliteit van de teruggeleverde stroom. Gezien de toegevoegde waarde voor zowel consumenten als netbeheerders zullen andere auto fabrikanten snel volgen.
In oktober 2023 hebben we een onderzoek uitgevoerd onder vele automerken in Nederland. Hoe kijken zij tegen bidirectioneel laden aan? Welke modellen zijn al geschikt en welke modellen komen er aan? We maakten een rondje en bundelden de uitkomsten in een blog.
Bidirectioneel opladen kan je helpen om in eerste instantie te besparen op je energiekosten. Laadt de batterij in je auto met zelf opgewekte zonne-energie of tijdens lage tarieven als je gebruik maakt van een dynamische energiecontract (per uur wisselende prijzen).
Met een volle batterij kan je je huis van stroom voorzien (met V2H technologie) als er veel energie gevraagd word (normaal gesproken tijdens de ochtend en avond) of als de uurprijs erg hoog is door weinig aanbod of een hoge vraag.
Ondersteund je auto V2G, dan kan je de energie in je batterij terugleveren aan het elektriciteitsnet. In het geval van een variabel of vast energiecontract kan je deze energie gebruiken voor je salderingsregeling.
Heb je een dynamisch energiecontract, dan krijg je een financiële vergoeding voor iedere kWh die je teruglevert. Goedkoop energie inkopen en later duur verkopen kan er voor zorgen dat je geld overhoudt.
Ligt het stroomnet plat, dan kan je je batterij gebruiken als noodvoorziening voor je huis of kantoor. Gelukkig komt dit in Nederland amper voor.
Een gemiddelde batterij heeft een capaciteit van ongeveer 60 kWh. Dat is normaal gesproken genoem voor 2-4 dagen aan stroom.
Met de V2L (Vehicle to Load) en V2V (Vehicle to Vehicle) is de batterij van je elektrische auto om te vormen tot een draagbare energiebron voor apparaten, gereedschap en zelfs andere auto's.
Bidirectioneel laden is het principe dat een lader energie twee kanten op kan sturen (van en naar de auto batterij). Dat kan dom (handmatig) of slim (geautomatiseerd) gebeuren.
Een EV lader gaat direct laden als je de stekker op de auto aansluit. Ook als de prijzen hoog zijn of de vraag hoog is. Niet slim dus. Gewoon dom.
Een slimme lader maakt gebruik van algoritmes, de huidige staat van de batterij en de actuele energieprijzen. Op basis van het doel, ingesteld door de eigenaar van de auto, bepaalt de slimme lader zelf wanneer deze gaat laden en hoe snel.
Het doel zal gehaald worden, de weg daar naartoe bepaald de slimme lader zelf.
Om je elektrische auto op te laden heb je een laadpaal nodig, nu nog heel veel AC (wisselstroom). We gaan graag slim met stroom om. Daarom richt Jeroen zich alleen op laadpalen die slim zijn én bidirectioneel laden ondersteunen. AC laadpalen kunnen dat niet, we hebben dus DC laadpalen nodig. En die zijn er weinig. En ze zijn duur.
Een slimme laadpaal is (vanuit ons uitgangspunt) een laadpaal die zelf, op basis van wisselende energieprijzen én een ingesteld doel (voorbeeld: morgenochtend om 07:00 moet de batterij 80% vol zijn), zelf kan bepalen wanneer deze moet gaan laden. Hoge prijzen: niet laden. Lage prijzen: wel laden.
Bidirectioneel laden is het principe dat een lader energie twee kanten op kan sturen (van en naar de auto batterij). Dat kan dom (handmatig) of slim (geautomatiseerd) gebeuren.
Iedere keer dat je een batterij laadt en ontlaadt (= 1 cycli) gaat de kwaliteit van je batterij achteruit. Ga je de batterij in je auto gebruiken als thuisbatterij dan zal het aan cycli toenemen. Dat zal de prestaties van de batterij sneller doen verminderen.
Er zijn onderzoeken bekend dat bidirectioneel ontladen minder veeleisend is voor de batterij in vergelijking met autorijden. Vergelijk het volgens maar eens.
De stroomintensiteit en volatiliteit van autorijden creërt meer warmte (een van de belangrijkste oorzaken van prestatievermindering) dan een lagere constante belasting bij bidirectioneel gebruik.
Niet alle cycli zijn dus gelijk.
Er gaat al langer het gerucht dat de auto’s van Tesla de hardware aan boord hebben die bidirectioneel laden mogelijk maakt. Het is niet bekend in welke precieze vorm (V2H, V2G of V2L).
De Tesla dealer in Groningen heeft in september 2023 aangegeven dat Tesla binnen 2 jaar (maar waarschijnlijk eerder) met een softwareupdate komt om bidirectioneel laden (waarschijnlijk alleen V2L) met terugwerkende kracht mogelijk te maken in alle Tesla auto’s.
Volkswagen is druk bezig met het uitrollen van bidirectioneel laden voor alle id-modellen. Op dit moment (september 2023) is alleen de ID Buzz geschikt voor V2H, V2G en V2L.
De rest van de id-modellen zouden, de geruchten gelovend, in de loop van 2024 geschikt worden gemaakt middels een software update.