Alles over thuisbatterijen

En natuurlijk om overdag je eigen duurzaam opgewekte energie op te slaan. Helemaal als over een paar jaar de salderingsregeling echt een keer stopt. 

Wat moet je weten over de thuisbatterij? Is het een goede investering? Welke merken zijn beschikbaar? En wat moet een thuisbatterij functioneel kunnen? Of zijn er al subsidiemogelijkheden? 

We vertellen je alles. Oja, en niet vergeten: laat je thuisbatterij installeren door een installateur met verstand van zaken. 

Met een thuisbatterij, ook wel thuisaccu genoemd, kun je (zelf opgewekte) elektriciteit bewaren voor later gebruik. Deze batterij wordt meestal op een vaste plek in je huis bevestigd. Denk aan een kelder, zolder, carport of schuur. Een thuisbatterij kan je vaak op een later moment uitbreiden in capaciteit. 

Voordat je de stap zet naar een eigen thuisbatterij, is het goed om te checken of je woning er wel geschikt voor is. 

Waar moet je rekening mee houden? 

1. Ruimte voor de batterij
   Je nieuwe thuisbatterij heeft een plek nodig. Zorg ervoor dat je een droge ruimte hebt met een stabiele temperatuur. Denk aan een garage, bijkeuken, zolder of een speciale technische ruimte.
2. Kabeltraject naar de meterkast
   Vanuit de plek van de batterij moet er een kabel naar je meterkast kunnen lopen. Dit is nodig voor zowel de stroomoverdracht als communicatie tussen de apparaten.
3. Ruimte in de meterkast
   Je meterkast moet wat ruimte over hebben voor de extra groepen die de thuisbatterij nodig heeft. Als je denkt: "Mijn meterkast zit al vol!", maak je geen zorgen. Als er fysiek genoeg ruimte is, kunnen onze vakbekwame installateurs je meterkast aanpassen en alles volgens de juiste normen inrichten.
4. Zonnepanelen of andere energieopwekkers
   Hoewel dit niet expliciet in je initiële tekst stond, is het vaak een pré om zonnepanelen of een andere vorm van energieopwekking te hebben. Een thuisbatterij komt namelijk het beste tot zijn recht wanneer je zelf energie opwekt die je wilt opslaan voor later gebruik.

De prijs waar veel installateurs mee rekenen is ongeveer 800 euro per 1kWh opslag. Wil je een thuisbatterij van 20kWh dan kost dit ongeveer 16.000 euro. 

Echter, prijzen dalen. Vooral door technische innovatie. Meer capaciteit, technologie, kwaliteit en een langere levensduur voor minder geld. De prijzen verschillen per merk en type. 

Ga altijd voor kwaliteit want een thermal runaway wil je thuis niet hebben. 

De prijs is gebaseerd op…

• Capaciteit
  Batterijen met een grotere capaciteit (gemeten in kWh) zullen over het algemeen duurder zijn. Hoeveel energie je wilt opslaan, is bepalend voor de grootte en dus de prijs van de batterij die je nodig hebt.
• Merk en kwaliteit
  Bepaalde merken (bijvoorbeeld Tesla's Powerwall of LG Chem's RESU), kunnen een hogere prijs hebben vanwege hun reputatie, technologie en kwaliteit.
• Diepte van ontlading (DoD)
  Dit verwijst naar de hoeveelheid energie die veilig kan worden gebruikt in een batterij. Batterijen met een hogere DoD zijn vaak duurder.
• Levensduur
  Hoe langer een batterij meegaat, hoe hoger de kosten. Dit wordt meestal gemeten in cycli.
• Installatiekosten
  Afhankelijk van de complexiteit van je thuissysteem kunnen de installatiekosten variëren.
• Technologie
  De technologie achter de batterij kan de prijs beïnvloeden. Lithium-ion batterijen duurder dan lood-zuur batterijen, maar hebben ook voordelen op het gebied van levensduur, capaciteit en efficiëntie. 
• Extra functies
  Sommige thuisbatterijen hebben geavanceerde functies zoals app-bediening, energiebeheersystemen of zelfs noodstroomvoorzieningen.

Rol 1: Opslaan van je eigen zonne-energie

Met een thuisbatterij kun je de zonne-energie die je overdag opwekt maar niet direct gebruikt, bewaren voor later. Als het 's avonds donker is en je nog steeds energie nodig hebt, gebruikt je huis de opgeslagen energie in plaats van stroom van het net te trekken. 

Zodra de batterij leeg is, schakel je automatisch weer over op het normale elektriciteitsnet. Nu de regels voor het terugleveren van stroom veranderen, wordt het financieel interessanter om je eigen energie op te slaan en te gebruiken.

Rol 2: Slim handelen op de energiemarkt

Je thuisbatterij kan helpen om geld te besparen door slim om te gaan met wanneer het energie opslaat en gebruikt. Dit kan met een dynamisch energiecontract waarmee je kan inspelen op prijsschommelingen.

Als de stroomprijzen 's avonds hoog zijn, kun je de goedkopere of zelf opgewekte energie van je batterij gebruiken of verkopen. 

Op momenten dat de prijzen laag zijn, kun je juist energie inkopen.  Zo helpt je batterij om je energierekening te verlagen.

Rol 3: Het netwerk helpen en jezelf voordeel geven

Je thuisbatterij kan helpen om het elektriciteitsnetwerk stabiel te houden (ook wel congestiemanagement genoemd) door op de juiste momenten energie op te slaan of vrij te geven. Het helpt om pieken in energiegebruik te verminderen en houdt de energievoorziening betrouwbaar.

Rol 4: Minder pieken in je eigen energiegebruik

Door je eigen zonne-energie in je thuisbatterij op te slaan, kun je pieken in je energieverbruik verminderen. Denk bijvoorbeeld aan het moment dat je thuis komt en dan veel apparaten aanzet. Als je batterij vol is, kun je pieken in de stroomvraag opvangen met je eigen energie. Je ontlast hiermee het elektriciteitsnetwerkt.

Dit is niet alleen goed voor het elektriciteitsnetwerk maar kan ook voorkomen dat je een duurdere net-aansluiting nodig hebt.

Dat ligt aan jezelf. Het is namelijk maar net vanuit welk perspectief je een thuisbatterij wilt aanschaffen. 

De vraag is dus: wat is voor jou een goede investering? Wat is jouw motivatie? Dat is voor iedereen persoonlijk en nooit goed of slecht. Lees mijn case studie hoe ik op een terugverdientijd van 67 jaar kom.

Er zijn in het algemeen 3 motivaties. Deze kunnen natuurlijk ook gecombineerd worden. 

1. Er zijn mensen die geld willen verdienen door stroom te kopen tegen lage prijzen en te verkopen tegen hoge prijzen. Is dat je doel, dan kan het lang duren voordat je je investering terug hebt. Bereken zelf de terugverdientijd voor een thuisbatterij met onze gratis bereken tool.
2. Er zijn mensen die gewoon zoveel mogelijk eigen stroom willen gebruiken. Overtollige zonne-energie word lokaal opgeslagen om op een later moment (als er geen zon meer is) te kunnen gebruiken. 
3. Er zijn mensen die een thuisbatterij kopen vanuit een technologische interesse. Die nemen de terugverdientijd voor lief. Ze kunnen pielen en klooien met instellingen en strategieën. Op die manier doen ze ervaring op. 

Thuisbatterijen zijn er in verschillende soorten en maten, elk met hun eigen voor- en nadelen. Hier zijn de meest voorkomende types, te beginnen met de populairste waarbij we ingaan op de prijs, levensduur, veiligheid en prijs per kWh.

• Zelf opgewekte energie optimaal benutten
  Veel huishoudens hebben zonnepanelen waarmee ze hun eigen elektriciteit opwekken. Echter, de zon schijnt vaak op momenten (lees: overdag) dat we niet thuis zijn of weinig energie verbruiken. 
  
  Met een thuisbatterij kun je de overdag opgewekte (of ingekochte) energie opslaan en 's avonds gebruiken, wanneer de vraag vaak hoger is.
• Besparen op energiekosten
  Door gebruik te maken van dynamische energiecontracten kun je profiteren van variabele stroomprijzen (verschillen per uur). Op momenten dat de stroomprijs laag is, kun je de batterij opladen. 
  
  Wanneer de prijs hoog is, gebruik je de opgeslagen energie of verkoop je deze weer. Zo kun je flink besparen op je energierekening.
• Besparen op vastrechtkosten
  Nederland is veelal tussen 17:00 en 18:00 klaar met werken. Thuis gaat de elektrische auto aan de lader, koken doen we ook elektrisch en de elektrische verwarming gaat aan. Stroom die allemaal op hetzelfde moment nodig is. Tegelijk. Veel stroom. Een piek in het stroom verbruik dus. 
  
  En deze piek in je energievraag wil je voorkomen, ook wel peakshaving genoemd. Waarom? Omdat op basis van je pieken je aansluiting in de meterkast moet worden bepaald. 
  
  En.. hoe hoger de piek, hoe zwaarder de meterkast qua aansluiting. En ja, hoe hoger de jaarlijkse kosten (scheelt meer dan 1000 euro per jaar). 
  
  Een slimme thuisbatterij kan de pieken in je energieverbruik opvangen. Hierdoor hoeft je meterkast niet verzwaard te worden. 
• Minder afhankelijk van energie maatschappijen
  Met een thuisbatterij ben je minder afhankelijk van energie maatschappijen. Bij stroomuitval kun je immers nog steeds gebruik maken van de opgeslagen energie in je batterij. Dit geeft een gevoel van zekerheid en onafhankelijkheid.
• Bijdragen aan een duurzamere wereld
  Door je eigen energie op te slaan en te gebruiken, verlaag je de vraag naar energie van het net tijdens piekmomenten (ochtend en avond). 
  
  Dit kan helpen om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen, omdat energiecentrales minder hoeven te produceren tijdens deze pieken.
• Toekomstbestendig investeren
  De energiemarkt is volop in beweging. Met de opkomst van elektrische auto's en andere technologische ontwikkelingen zal de vraag naar flexibele energieoplossingen alleen maar toenemen. Je kan voorsorteren op komende wijzigingen in wet- en regelgeving. 
  
  Een thuisbatterij is een stap in de richting van een modern, energie-efficiënt huishouden.
• Omdat het gewoon leuk is 😊
  Los van alle bovenstaande redenen is het gewoon leuk, vind ik tenminste, om een thuisbatterij te hebben. Prachtig om je eigen duurzaam opgewekte stroom in huis te houden en later zelf te kunnen gebruiken zonder dat het is teruggeleverd. 
  
  En ja, het is ook leuk om gebruik te maken van de koersschommelingen van energie in combinatie met een dynamisch energiecontract. Kortom: gewoon leuk!

1. Hoge aanschaf kosten
   Een thuisbatterij is anno 2024 nog een stevige investering. Reken per kWh ongeveer 500 tot 800 euro, exclusief eventuele bijkomende kosten voor installatie en omvormers. Voor particulieren worden thuisbatterijen helaas niet door subsidies ondersteund. Heb je een dynamische energiecontract, dan kan een thuisbatterij wél interessant zijn. Helemaal met de afbouw van het salderen de komende jaren. 
2. Neemt veel ruimte in
   Een thuisbatterij is vergelijkbaar in grootte met een kleine koelkast, zoals de SolarEdge Home Batterij van 790 x 1179 x 250 mm en 119 kilo, of de compacter GoodWe Lynx Home F Plus+ die 600 x 610 x 380 mm meet en 115 kilo weegt. Voor wie gewicht een issue is, kan een NMC-batterij, met zijn hogere energiedichtheid, meer energie opslaan per kilo vergeleken met een LFP-batterij. En als binnenshuis geen plaats is, zijn er specifieke buitenmodellen met de juiste IP-rating. Bekijk alle merken & modellen.
3. Beperkte opslagcapaciteit
   De capaciteit van een thuisbatterij is eindig. Bij langdurige bewolkte dagen of in de winter kan de batterij vaak niet voldoende energie opslaan om tijdens piekmomenten volledig in het huishoudelijke verbruik te voorzien.
4. Slijtage over tijd
   Net als alle batterijen, verliezen ook thuisbatterijen na verloop van tijd hun opslagcapaciteit. Dat betekent dat ze na een aantal jaren vervangen of opgeknapt moeten worden. Hoe meer laadcycli (volledig laden en ontladen) hoe sneller de batterij achteruit gaat. Ontlaad je de batterij tot maximaal 20% en laadt je deze tot 80% dan gaat deze het langste mee. Net als een auto-batterij.
5. Milieu-impact van productie
   De milieu-impact van thuisbatterijen, zoals het gebruik van schaarse grondstoffen en recyclinguitdagingen, is een bekend nadeel. Innovaties als de LFP-batterijtechnologie (ijzer gebruikt in plaats van nikkel en kobalt) biedt hoop. IJzer is ruim beschikbaar en ook recyclebaar. LFP-batterijen hebben een lange levensduur. Dat maakt ze een duurzamere keuze.
6. Onafhankelijk van het worden net is niet mogelijk
   Zelfvoorzienend zijn met een thuisbatterij in Nederland is een mooie droom, maar volledige onafhankelijkheid van het net is niet haalbaar, zeker niet in de winter. Echter, tussen april en september kan men met de juiste capaciteit aanzienlijk besparen en redelijk zelfvoorzienend zijn. Hoewel zelfs de meest autonome tiny houses in de wintermaanden niet zonder back-up kunnen, is investeren in een thuisbatterij nog steeds een slimme zet om energiekosten te verlagen.
7. Conversieverlies bij omzetting gelijk- naar wisselstroom
   Een thuisbatterij kan niet alle opgewekte energie opslaan omdat er verlies optreedt bij het omzetten van gelijk- naar wisselstroom. Dit verlies is groter bij systemen die achteraf een batterij krijgen, door meerdere omzettingen. Memodo raadt daarom een DC-gekoppelde opzet aan met een hybride omvormer voor nieuwe installaties, wat het energieverlies vermindert en klanten helpt meer van hun eigen stroom te gebruiken

Wat de capaciteit en het vermogen van je thuisbatterij moet zijn hangt af van een paar factoren. Deze situatie is voor iedereen uniek, geen enkele situatie is hetzelfde.

• Wat is je actuele en toekomstige stroomverbruik? 
  Je moet weten hoeveel stroom je momenteel gebruikt. Dit kan je te weten komen door het kopen van bijvoorbeeld een Homewizard P1 meter waarmee je via een app inzicht krijgt in je stroomverbruik. Probeer er achter te komen hoeveel stroom grote apparaten (warmtepomp, auto, elektrisch koken, wasmachine) verbruiken. 
   
• Wat zijn je toekomstplannen? 
  Ben je van plan om elektrisch te gaan koken? Of wil je een warmtepomp installeren? Of misschien overweeg je een elektrische auto? Het is slim om deze toekomstplannen mee te nemen in de overweging voor de capaciteit van je thuisbatterij. 
   
• Hoe gaat de thuisbatterij gebruikt worden? 
  Ga je de thuisbatterij gebruiken in een vakantiehuisje of als backup voor het laden van je elektrische auto? Wil je de thuisbatterij gebruiken als opslag van je opgewekte zonne-energie of wil je inspelen op de verschillende prijzen van energie door je investering snel terug te verdienen?  

Voor ondernemers zijn er wél subsidiemogelijkheden voor het aanschaffen van een thuisbatterij. Denk dan aan de BTW die niet betaald hoeft te worden, De Energie-investeringsaftrek (EIA), Milieu-investeringsaftrek (MIA) en Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen (VAMIL). Gelukkig zijn alle regelingen verlengd tot 2028. 

In Nederland is er nu, in 2024, nog geen subsidie voor particulieren voor het kopen van een thuisbatterij. 

Gelukkig pleiten organisaties als Netbeheer Nederland en verschillende gemeenten wel voor een subsidie in de komende jaren. Ze zien de voordelen van thuisbatterijen als onderdeel van de energietransitie. Op dit moment is het voor particulieren gewoonweg financieel niet interessant om een thuisbatterij aan te schaffen.

Een slimme thuisbatterij is niet zomaar een opslagplaats voor energie; het is een geavanceerd systeem dat actief meedenkt en voor je “werkt” in je huishouden. Een slimme thuisbatterij kan.. 

Zelf reageren op dynamische energieprijzen

Slimme thuisbatterijen zijn in staat om de actuele energieprijzen te monitoren. Bij lage prijzen laden ze automatisch op, en bij hoge prijzen ontladen ze, zodat je optimaal profiteert van gunstige tarieven.

Zelf het moment van laden en ontladen bepalen

Afhankelijk van je energieverbruik en de hoeveelheid zelf opgewekte energie, regelt de slimme batterij automatisch wanneer het oplaadt en ontladen moet worden. Hier hoef je zelf niet meer aan te denken. 

Communiceren met omvormers van zonnepanelen

De batterij staat in directe verbinding met de omvormer van je zonnepanelen. Hierdoor kan het de opgewekte zonne-energie direct opslaan wanneer er een overschot is, en deze energie weer vrijgeven wanneer er in huis behoefte aan is.

Communiceren met bestaande domotica systemen

Een slimme thuisbatterij kan communiceren met andere slimme apparaten in huis. Hierdoor kan het bijvoorbeeld de wasmachine laten draaien op momenten dat er een overschot aan energie is, of de verwarming aanzetten wanneer de energieprijzen laag zijn.

Zelf leren van jouw gedrag

Door gebruik te maken van geavanceerde algoritmes, leert de batterij over jouw eigen energiegedrag. Hierdoor kan het nog beter voorspellen wanneer het moet opladen of ontladen. Met als doel om optimaal gebruik te maken van zelf opgewekte en zelf opgeslagen energie.

Om je zelf opgewekte zonne-energie op te slaan, heb je meer nodig dan alleen zonnepanelen en een omvormer. Hier is wat je nodig hebt:

De thuisbatterij zelf

Natuurlijk staat deze bovenaan het lijstje. Lithium-ijzerfosfaat (LFP) batterijen zijn momenteel, in 2024, populair. Ze zijn heel veilig, vragen bijna geen onderhoud en gaan een lang mee.

Compatibiliteit tussen batterij en omvormer

Het is net als met goede vrienden. De batterij en omvormer moeten elkaar begrijpen. Zorg dat het merk van je batterij en je omvormer goed met elkaar kunnen samenwerken.

Koppeling met je meterkast

Je omvormer en je meterkast moeten met elkaar kunnen communiceren. Daarom loopt er een kabel van de omvormer naar de meterkast. Deze kabel zorgt niet alleen voor de stroomoverdracht maar ook voor de communicatie met een kWh-meter 

kWh-meter

De kWh-meter meet hoeveel stroom er richting de meterkast gaat en geeft dit door aan je omvormer. Via een app (of andere manier van monitoring) kan je makkelijk inzicht krijgen hoeveel energie er in én uit je thuisbatterij gaat. 

Dynamische energietarieven en een thuisbatterij zijn beide innovaties in de energiemarkt. Ze zijn nauw met elkaar verbonden. Vooral als het gaat om het optimaliseren van energiekosten en -verbruik. 

Wat ze met elkaar gemeen hebben.

• Dynamische energietarieven zijn prijzen voor elektriciteit die variëren op basis van de tijd van de dag, de vraag naar energie en het aanbod van energie op het net.  Bijvoorbeeld, tijdens piekuren wanneer veel mensen elektriciteit gebruiken, kunnen de tarieven hoger zijn.  Aan de andere kant, tijdens daluren, zoals midden op de dag wanneer zonne-energie overvloedig is maar de vraag laag, kunnen de tarieven lager zijn.
• Een thuisbatterij stelt jou in staat om energie op te slaan wanneer deze goedkoop of veel beschikbaar is. Bijvoorbeeld tijdens daluren of wanneer zonnepanelen overdag veel energie opwekken. Deze energie kan je gebruiken wanneer de prijzen hoog zijn of er minder aanbod is.

En als we deze twee nou combineren. Dan krijg je dit.

1. Kostenbesparing
   Door je thuisbatterij te laden tijdens uren met lage energietarieven en de opgeslagen energie te gebruiken tijdens piekuren, kun je aanzienlijk besparen op je energierekening.
2. Efficiënt energiegebruik
   Met inzicht in dynamische tarieven kan je thuisbatterij automatisch beslissen wanneer het het beste is om op te laden of te ontladen. Je maakt hierdoor optimaal gebruik van je zelf opgewekte energie en het elektriciteitsnet.
3. Stimulans voor duurzame energie
   Door te profiteren van lage tarieven wanneer er een overvloed aan hernieuwbare energie is (bijvoorbeeld midden op de dag van zonnige dagen en veel wind), stimuleert het systeem jou om meer gebruik te maken van groene energie.

Dynamische energietarieven en thuisbatterijen vormen samen een krachtige combinatie jou kan helpen om slimmer, efficiënter en groener om te gaan met je energieverbruik.

Als je besluit om een thuisbatterij te (laten) installeren, is het belangrijk om de juiste plek te kiezen. De locatie van je thuisbatterij heeft invloed op prestaties, levensduur en veiligheid. Daarom een paar zaken die je moet weten om de juiste plek te kiezen. We schreven een blogje met 18 tips voor het plaatsen van een thuisbatterij.

1. Ventilatie

Thuisbatterijen genereren warmte tijdens het opladen en ontladen. Plaats je thuisbatterij op een plek met voldoende ventilatie of koeling om oververhitting te voorkomen. Denk aan een goed geventileerde garage of een speciale buitenkast.

2. Toegankelijk

Zorg ervoor dat je thuisbatterij gemakkelijk makkelijk bereikbaar is voor inspectie en onderhoud. Een toegankelijke locatie maakt het eenvoudig om eventuele problemen op te lossen en de batterij in topconditie te houden.

3. Veiligheid

Plaats de thuisbatterij op een plek waar het risico op schade minimaal is. Vermijd locaties in de buurt van waterleidingen of waar fysiek contact met de batterij kan optreden. Veiligheid gaat altijd voor!

4. Gewicht

Houd er rekening mee dat thuisbatterijen zwaar zijn. Kies een locatie met een stevige vloer of overweeg wandmontage als optie. Een gipsen wand is meestal niet geschikt voor de bevestiging van een thuisbatterij.

5. Stroompunt

Plaats de thuisbatterij in de buurt van de stroomaansluiting om extra kabels of aansluitingen te vermijden. Dit is vooral van belang bij batterijen met een 3-fase aansluiting. 

Als je zonnepanelen hebt, kan het handig zijn om de batterij in de buurt van de 3-fase omvormer te installeren, omdat daar al een geschikte aansluiting aanwezig is. Ook is vaak al een bedrade internetaansluiting aanwezig die handig kan zijn als je gaat voor een slimme thuisbatterij. 

6. Smaak

Functionaliteit en veiligheid hebben altijd prioriteit. Er zijn echter thuisbatterijen op de markt die een lust zijn voor het oog. Die mogen best een mooi plekje in huis krijgen waar ze gezien worden. “Lelijke” batterijen verstop je liever ver weg op zolder of in je garage. 

Overweeg bovenstaande punten om de ideale locatie voor je thuisbatterij bepalen. Het is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat je optimaal kunt profiteren van de voordelen van energieopslag in combinatie met dynamische energiecontracten, domotica en gedragsverandering.

In oktober en november 2023 deden wij onderzoek naar de impact van thuisbatterijen op verzekeringspolissen. Er werden 12 verzekeraars onder de loep genomen. De belangrijkste uitkomsten? 

1. Het onderwerp 'thuisbatterijen' komt in veel polisvoorwaarden van de twaalf betrokken verzekeraars niet voor.
2. Thuisbatterijen passen volgens verzekeraars in het rijtje zonnepanelen, omvormers en warmtepompen.
3. Advies: laat de installatie van een thuisbatterij aan een erkend installateur over.
4. Het aantal branden, waarbij is vastgesteld dat het door een thuisaccu komt, blijft relatief laag.

Bij het aanschaffen van een thuisaccu is het goed om tijd te besteden aan het doornemen van de garantievoorwaarden. Die kunnen tussen verschillende aanbieders namelijk behoorlijk verschillen. 

Garanties kunnen wisselen tussen een vast aantal jaren vanaf de installatiedatum tot garanties gebaseerd op het aantal laadcycli, de totale hoeveelheid energie in kWh of de bruikbare capaciteit van de accu na een bepaalde tijd. 

Om de garanties van jouw thuisbatterij goed te begrijpen, is het belangrijk om de voorwaarden door te lezen. Hier staan vaak eisen in met betrekking tot installatie, temperatuurbeperkingen en procedures voor laden of ontladen. 

Het beoogde gebruik van de accu, zoals energieopslag of handel op basis van energieprijzen, kan ook invloed hebben op de garantie. 

Dennis van der Meij schreef er in december 2023 een mooie post over op Linkedin. Lezen dus!