Factoren die de energieprijs (stroom) bepalen. Best een complex systeem.

Benieuwd waarom dynamische elektriciteitsprijzen ieder uur veranderen? Factoren als wind, zon, onderhoud aan energiecentrales, temperatuur, en economische situaties spelen allemaal een rol. 

We geven je een opsomming van alle factoren die te maken hebben met prijsbepaling van dynamische energie

dynamische energieprijzen windmolens noordzee

Prijsfactoren vanuit de aanbodkant

Wind

Op een mooie dag in Nederland wordt er meer dan genoeg windenergie opgewekt, vergelijkbaar met 5 kerncentrales. Als het hard waait, kan windenergie wel 30% van de energiebehoefte in Nederland voorzien. En weet je wat dat betekent? De stroomprijs is dan lekker laag!

Zon

In Nederland hebben we meer zonnepanelen per persoon dan in elk ander Europees land. Op een prachtige zomerdag kan zonne-energie wel 75% van de totale stroomvraag in Nederland voorzien. Het is schone en spotgoedkope energie die uit de zon komt.

Water

Nederland is een waterland maar waterkracht speelt geen noemenswaardige rol als het gaat om het duurzaam opwekken van energie. Echter, er zijn twee Groningse energie experts die een mooi plan hebben om dit te veranderen. In Noorwegen wordt bijna alle energie opgewekt met waterkrachtcentrales. Daar geldt: hoe meer regen, hoe meer waterkracht en dus energie.

Onderhoud

Als een energiecentrale niet werkt vanwege onderhoud of een probleem, dan is er minder elektriciteit beschikbaar en stijgen de prijzen. Dit gebeurt vooral in landen met veel energiecentrales, zoals Frankrijk. Als er tegelijkertijd meerdere centrales worden onderhouden, kan dit een grote invloed hebben op de stroomprijzen in heel Europa.

Fossiele brandstoffen

Als er niet genoeg zonne- en windenergie is, moeten we gas- of kolencentrales gebruiken om elektriciteit te maken, zodat iedereen stroom heeft. Maar dit maakt de prijs van stroom duurder. Als we meer van deze centrales nodig hebben, wordt de stroomprijs nog hoger.

Prijsopbouw vanuit de vraagkant

Temperatuur

Als het buiten koud is, hebben we meer energie nodig. Niet alleen om onze huizen te verwarmen met gas, maar ook ons stroomverbruik stijgt in de winter. We zijn vaker thuis, gebruiken meer verlichting en genieten natuurlijk ook wat vaker van een leuke film of serie op Netflix.

Grootverbruikers

In Nederland gebruikt de industrie ongeveer 40% van de energie. Als de fabrieken op werkdagen draaien, is er meestal meer vraag naar energie. Daardoor is de prijs gemiddeld hoger dan op feestdagen en in het weekend. Dit komt doordat veel mensen dan vrij zijn en minder energie gebruiken.

Overige factoren die de prijs beïnvloeden

Transport tussen landen

Hoogspanningskabels zijn als reusachtige wegen voor elektriciteit. Ze vervoeren niet alleen stroom in Nederland, maar ook door heel Europa (interconnecties).

Als we in Nederland bijvoorbeeld te veel zonne-energie hebben, kunnen we deze overtollige stroom verkopen aan landen zoals Duitsland waar de zon op dat moment minder schijnt. 

Zo heeft Noorwegen veel overtollige stroom door waterkracht. Frankrijk heeft veel stroom in de aanbieding door kerncentrales. 

Maar soms kan er een probleem ontstaan op een verbinding. Bijvoorbeeld een storing. Of een kerncentrale in Frankrijk is in onderhoud. Dat kan de prijs van elektriciteit dan weer flink negatief beïnvloeden en zorgen voor hogere prijzen in Nederland.

Economische situatie

Als er veel bedrijvigheid is, hebben we meer energie nodig en stijgen de prijzen. Maar tijdens de lockdown was er juist minder vraag naar energie omdat fabrieken tijdelijk gesloten waren. 

Daardoor daalden de prijzen van olie, kolen, gas en elektriciteit.

Politieke beslissingen

Het is niet gek dat de politieke situatie in een land invloed kan hebben op de prijs van energie. Dit komt doordat de politiek in een land beslissingen neemt over zaken zoals gas, kerncentrales en subsidies voor warmtepompen en elektrische auto's. 

Deze beslissingen hebben directe gevolgen voor hoeveel energie we gebruiken en daardoor ook voor de prijs van energie.