Vanaf 1 januari 2027 stopt de salderingsregeling, wat betekent dat het terugleveren van stroom aan het net minder voordelig zal worden. Dit dwingt jou om slimmer om te gaan met de stroom die je zelf opwekt. De meest efficiënte manier is om de stroom direct te gebruiken op het moment dat je zonnepanelen deze produceren.
Een voorbeeld daarvan is het opwarmen van water in je buffervat met domme elektrische elementen. Een relatief goedkope oplossing om je zelfconsumptie te vergroten. Ik doe het ook 🙂
Een boilervat bevat warm water die je direct gebruikt onder de douche of bij de kraan. Het is geen gesloten systeem. Een buffervat bevat warm water die je gebruikt voor het verwarmen van je huis (gesloten systeem).
Een boilervat is primair bedoeld voor het verwarmen en opslaan van warm tapwater. Het water in dit vat is het water dat je direct gebruikt onder de douche of bij de kraan. Het is een gesloten systeem dat een specifieke hoeveelheid water verwarmt tot een ingestelde temperatuur, zodat je altijd warm water tot je beschikking hebt.
Een buffervat is bedoeld voor het opslaan van warmte voor je centrale verwarming of andere verwarmingstoepassingen, zoals vloerverwarming. Het water in een buffervat is onderdeel van een gesloten verwarmingssysteem en wordt niet als drinkwater of tapwater gebruikt. Het buffervat fungeert als een 'tussenstation' voor warmte, en slaat warmte op die bijvoorbeeld door een warmtepomp of zonnepanelen wordt opgewekt, om die warmte later geleidelijk af te geven aan je woning.
Ik spreek uit ervaring. Ik heb een 800 liter buffervat (ook een boilervat maar daar gaat deze pagina niet over) staan in de technische ruimte van ons zwembad. Een joekel van een ding. Niet alleen voor het zwembad maar ook voor de verwarming van ons huis.
En daar heeft onze installateur een 9kW (behoorlijk zware jongen) elektrisch element voor gebouwd die in twee standen aan gezet kan worden: 3kW en 6kW.
Dat doe ik natuurlijk niet zelf, anders blijf ik bezig. Dat gaat automatisch via een flow in Homey. Homey is ons systeem waarmee ik ons huis automatiseer (probeer ik).
Ik heb dus een buffervat van 800 liter. Stel dat het water in het buffervat in de ochtend 20 graden is. Het belooft een prachtige zonnige dag te worden. Onze zonnepanelen (oost, west en zuid) zullen ongeveer 60 kWh opwekken.
Stel dat we in huis op een doordeweekse dag 10 kWh nodig hebben. Dan hebben we 50 kWh “over”. Die ga ik dus niet terugleveren, ik wil onze zelfconsumptie omhoog krikken. Zoveel opwek zelf gebruiken als mogelijk is.
Deze 90 kWh gaat op deze dag in de elektrische elementen in het buffervat. Ik ga er even vanuit dat er geen warmtevraag is en dat er geen warmteverlies is. Normaal is dat wel zo, maar voor dit rekenvoorbeeld ga ik er niet vanuit.
De hoeveelheid energie (Q):
1 kWh = 3.600.000 Joule
90 kWh = 90 x 3.600.000 = 180.000.000 Joule
De massa van het water (m):
800 liter water is ongeveer 800 kg.
De soortelijke warmtecapaciteit van water (c):
Dit is een vaste waarde die aangeeft hoeveel energie nodig is om 1 kg water 1 graad Celsius te verwarmen. Deze waarde is ongeveer 4186 Joule/kg∘C.
Berekenen van de temperatuurstijging (ΔT):
Om de 800 liter water met 1°C te verwarmen hebben we 4186 x 800 = 3348800 Joule nodig. We hebben in totaal 180.000.000 tot onze beschikking. Temperatuur stijging = 180.000.000 / 3.348.800 = 54 °C
Conclusie: lekker warm water!
Het water in het buffervat van 800 liter zal dus met 54 °C opwarmen. Aangezien de starttemperatuur 20°C was, zal de uiteindelijke temperatuur van het water oplopen tot ongeveer 74 °C.
Een warmtepomp is een factor 4 tot 7 efficiënter dan een elektrisch element. Daarom noem ik een elektrisch element ook gewoon dom. Dom ding.
En dus gaat de warmtepomp bij een overschot aan zonne-stroom altijd als eerste aan. Hou er echter wel rekening mee dat een warmtepomp het meest efficiënt is wanneer deze langdurig op een lage snelheid draait (modulerend draaien). Het continu starten en stoppen van de compressor in de warmtepomp verbruikt veel energie. Het komt de levensduur van je compressor ook niet ten goede.
Is er nog steeds een overschot aan stroom, dan komt het elektrisch element in het buffervat (of boilervat) pas aan de beurt. Dit kan je meten met een P1 meter.
Er zijn meer voordelen als je uitgaat van het feit dat je je eigen stroom zelf wil gaan gebruiken. De nadelen wegen niet op tegen de voordelen. Het is dus een mooi alternatief om slim met je stroom om te gaan ten opzichte van de veel duurdere aanschaf van een thuisbatterij.
Een elektrisch element, ook wel een weerstandselement genoemd, werkt op een heel eenvoudig natuurkundig principe: weerstand.
In de kern is een elektrisch element een draad of staaf van een materiaal dat een hoge elektrische weerstand heeft. Wanneer je hier stroom doorheen stuurt, botst de elektriciteit tegen de atomen van dit materiaal. Deze "botsingen" veroorzaken wrijving en die wrijving zorgt ervoor dat het element opwarmt.
Denk aan het wrijven van je handen tegen elkaar: de wrijving genereert warmte. Bij een elektrisch element is het de wrijving van elektronen die de draad doet gloeien en warmte afgeeft aan het water in het buffervat.
De 1:1 efficiëntie waarover ik eerder sprak betekent dat alle elektrische energie die in het element gaat, wordt omgezet in warmte. Er gaat geen energie verloren aan andere vormen, zoals licht of geluid.
Maar nog steeds veel minder efficiënt dan een warmtepomp!
Dit zijn vaten die al zijn uitgerust met een elektrisch verwarmingselement, wat de installatie vereenvoudigt. Ze zijn vaak compact en ontworpen voor naadloze integratie. Er komt een stekker uit het buffervat die je in het stopcontact kan steken. Soms kan je ook het vermogen zelf met een draaiknop instellen.
Er zijn buffervaten waar je losse elektrische elementen in kunt steken. Deze externe elektrische elementen kan je in het stopcontact steken. Maar nog beter, je plaatst er een slimmer stekker tussen waarmee je het element automatisch aan (of uit) kan laten zetten.
Een extern elektrisch element is een goedkope optie als je al een buffervat hebt staan.
Ben je overtuigd dat deze manier een slimme keuze is om je eigen zonnestroom slim te gaan gebruiken? Mooi. Ik snap je!
Een buffervat met elektrisch element is relatief makkelijk te installeren. Het vat hoeft geen honderden liters te zijn, een vat van 50 of 100 liter verwarmen is ook al prachtig. Je warmtepomp of CV ketel hoeft gewoonweg veel minder hard te werken als deze al warm(er) water aangeleverd krijgt.
Bel je installateur en geef aan wat je wil. Laat hem langskomen en je een advies geven. Voor veel consumenten (tot 30 zonnepanelen) is een elektrisch element die je in het stopcontact kan steken het meest makkelijke. Ook om deze, zonder je installateur nodig te hebben, zelf te automatiseren.
En dat automatiseren, is tegenwoordig echt niet heel moeilijk meer. Bekijk onderstaande video maar eens. Een kind kan de was doen.
De reclames voor thuisbatterijen vliegen je om de oren maar trap er niet in! Denk er überhaupt een paar weken over na. Het is niet persé het Ei van Columbus. Er is een slimmere manier om iets slims met je overtollige stroom te doen: water verwarmen.
Warm water heb je toch nodig. Bijvoorbeeld voor de verwarming van je huis met radiatoren of vloerverwarming.
De kosten zijn laag. De efficiënte hoog. Installeren is relatief eenvoudig en je kan zelf aan de gang met huisautomatisering, dat laatste moet je wel leuk vinden.
Ik kan iedereen een buffervat aanraden, mits je er natuurlijk ruimte voor hebt. Eerst een buffervat en daarna pas een thuisbatterij.